بررسی رابطه بین دماهای حداقل سطح زمین و محفظه هواشناسی در غرب ایران

برای بررسی رابطه بین دماهای میانگین حداقل سطح زمین و داخل محفظه های هواشناسی و همچنین برآورد دماهای سطح زمین با استفاده از دماهای محفظه در غرب کشور بر مبنای روشهای آماری، از آمار 17 ایستگاه سینوپتیک منطقه، در فاصله زمانی 1992 الی 2006 استفاده شد. به این منظور ابتدا تغییرات زمانی دماهای حداقل سطح زمین و محفظه بر اساس شاخص های آماری مورد مطالعه قرار گرفت و سپس با استفاده از نرم افزار surfer نقشه های همدمای میانگین حداقل سطح زمین و محفظه برای سری های زمانی فصلی و سالانه رسم گردید. سپس میزان اختلاف بین دماهای سطح زمین و محفظه از نظر زمانی و مکانی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای برآورد دماهای سطح زمین، از انواع معادلات رگرسیونی خطی، لگاریتمی، توانی، نمایی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که اختلاف بین دماهای سطح زمین و محفظه در دوره گرم سال بیشتر از دوره سرد است. در سری زمانی سالانه ، ایستگاه های قروه با 66/4، کرمانشاه با 05/4 و سنندج با 38/3 درجه سانتیگراد بیشترین اختلاف و ایستگاه های همدان نوژه با 69/0، بروجرد با 92/1 و سقز با 81/1 درجه سانتیگراد کمترین اختلاف را داشتند. ارتباط بین دماهای سطح زمین و محفظه در دوره سرد سال، قوی تر از دوره گرم بوده است; بطوریکه فصول زمستان و پاییز در همه ایستگاه ها دارای همبستگی های معنی دار در سطح 01/0 یا 05/0 بوده اما فصول بهار و تابستان دارای همبستگی های ضعیف تر و حتی در بعضی از ایستگاه ها فاقد همبستگی بوده اند. اما عموماً همبستگی ها معنی دار بودند. بهترین مدل رگرسیونی برآورد دماهای سطح زمین در غالب سری های زمانی، مدل خطی بود. لیکن در مواردی نیز مدل های لگاریتمی، توانی و نمایی مناسب بودند.